GIỚI THIỆU VỀ HỘI CHỨNG HÔ HẤP PHỨC HỢP TRÊN HEO (PRDC)

Bệnh hô hấp phức hợp trên heo (PRDC) là một bệnh thường gặp ở heo, đặc biệt là ở giai đoạn heo từ 12 - 20 tuần tuổi. PRDC gây ra bởi sự kết hợp giữa các yếu tố gây bệnh khác nhau, bao gồm cả virus và vi khuẩn, thường xâm nhập cùng lúc vào hệ hô hấp của heo. Sự suy giảm hệ miễn dịch và các yếu tố môi trường như mật độ nuôi, điều kiện chuồng trại, và quản lý dinh dưỡng cũng đóng vai trò heo trong sự phát triển của PRDC.

Bệnh hô hấp phức hợp trên heo (PRDC) là nguyên nhân gây ra các tổn thất kinh tế lớn do làm chậm quá trình tăng trưởng, tăng tỷ lệ tử vong và giảm chất lượng thịt heo. Heo nhiễm PRDC thường phải chịu sự suy yếu lâu dài về thể chất, đồng thời dễ mắc thêm các bệnh nhiễm trùng thứ phát khác. Chính vì thế, việc phòng và kiểm soát bệnh hô hấp phức hợp (PRDC) là ưu tiên hàng đầu trong các trang trại chăn nuôi heo hiện đại.

Bệnh hô hấp phức hợp trên heo (PRDC) là một bệnh lý phức hợp, với nhiều yếu tố tác động đồng thời, bao gồm các tác nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn) và các yếu tố môi trường bất lợi.

Các tác nhân gây bệnh chính trong bệnh hô hấp phức hợp (PRDC)

Virus

• Virus gây hội chứng sinh sản và hô hấp trên heo (PRRS): Đây là tác nhân gây bệnh quan trọng nhất trong PRDC. PRRS làm suy yếu hệ miễn dịch của heo, tạo điều kiện cho các vi khuẩn khác xâm nhập.

• Virus cúm A (SIV): Là tác nhân gây bệnh hô hấp cấp tính, làm suy yếu cơ thể heo và làm trầm trọng thêm triệu chứng của PRDC.

• Virus circo loại 2 (PCV2): Liên quan đến hội chứng còi cọc ở heo sau cai sữa, PCV2 - đặc biệt là biến thể PCV2d làm suy giảm hệ miễn dịch của heo, tăng khả năng nhiễm các bệnh khác.

Vi khuẩn

• Mycoplasma hyopneumoniae: Gây viêm phổi mãn tính, Mycoplasma hyopneumoniae làm tổn thương hệ hô hấp của heo, dẫn đến ho kéo dài và giảm sức đề kháng.

• Actinobacillus pleuropneumoniae: Gây viêm màng phổi, Actinobacillus pleuropneumoniae có thể gây ra các tổn thương nghiêm trọng ở phổi, gây tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời.

• Pasteurella multocida, Haemophilus parasuis và Streptococcus suis: Đây là những vi khuẩn thường xâm nhập khi hệ miễn dịch bị suy yếu do các tác nhân virus khác, gây viêm phổi và các bệnh nhiễm trùng thứ phát.

Các yếu tố môi trường

Điều kiện sống và môi trường chăn nuôi có ảnh hưởng lớn đến mức độ bùng phát của PRDC. Những yếu tố môi trường sau đây góp phần làm tăng nguy cơ phát sinh PRDC:

Mật độ đàn cao: Khi mật độ chăn nuôi quá dày, khả năng lây lan bệnh cao hơn, tạo điều kiện cho PRDC bùng phát.

Thông gió kém: Không khí không được lưu thông đúng cách gây tích tụ các tác nhân gây bệnh và tăng độ ẩm, khiến vi khuẩn và virus dễ dàng phát triển.

Thay đổi thời tiết: Thời tiết lạnh hoặc ẩm ướt làm giảm sức đề kháng của heo, tăng nguy cơ nhiễm bệnh hô hấp.

Khi heo tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh như PCV2, PRRS hoặc Mycoplasma hyopneumoniae, hệ miễn dịch của chúng bị suy yếu. Điều này mở đường cho các tác nhân thứ phát, bao gồm nhiều loại vi khuẩn và virus khác, xâm nhập và gây bệnh. Cơ chế tấn công đồng thời của nhiều tác nhân gây bệnh này tạo ra một hội chứng phức hợp, trong đó các triệu chứng bệnh đan xen và làm trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe của heo.

• Tổn thương phổi và đường hô hấp: PRRS và Mycoplasma hyopneumoniae gây tổn thương ở niêm mạc phổi, làm suy yếu lớp bảo vệ tự nhiên của hệ hô hấp.

• Giảm khả năng đáp ứng miễn dịch: Virus PRRS và PCV2 - đặc biệt là kiểu gen PCV2d  - làm suy giảm khả năng miễn dịch của heo, khiến chúng dễ bị nhiễm các tác nhân vi khuẩn.

• Hoạt động của các vi khuẩn thứ phát: Haemophilus parasuis, Streptococcus suis, Actinobacillus pleuropneumoniae và Pasteurella multocida xâm nhập và gây viêm phổi, làm trầm trọng thêm các triệu chứng PRDC.

Heo nhiễm PRDC thường có những triệu chứng sau:

• Ho dai dẳng, khó thở, thở khò khè.

• Sốt cao và biếng ăn.

• Giảm cân, gầy yếu, chậm lớn.

• Tỷ lệ tử vong cao trong các trường hợp bệnh tiến triển nặng và không được điều trị kịp thời.

Để kiểm soát PRDC hiệu quả, các chiến lược phòng ngừa và điều trị cần được kết hợp và triển khai một cách toàn diện.

A. Biện pháp phòng ngừa

1. Cải thiện môi trường chăn nuôi: Đảm bảo mật độ nuôi hợp lý, thông gió tốt, và duy trì nhiệt độ, độ ẩm ổn định để hạn chế sự phát triển của các tác nhân gây bệnh.

2. Quản lý dinh dưỡng tốt: Chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp tăng cường sức đề kháng cho đàn heo, hạn chế nguy cơ bùng phát bệnh.

3. Tiêm phòng: Tiêm phòng các loại vắc xin như PRRS, Suigen PCV2 - vắc xin PCV2d, và Suigen Donoban-10 - vắc xin phòng 6 bệnh hô hấp do vi khuẩn - là cách hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc PRDC.

4. Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Định kỳ kiểm tra sức khỏe đàn heo và xử lý sớm khi phát hiện triệu chứng bất thường.

B. Điều trị prdc với kháng sinh

Kháng sinh là một phần quan trọng trong điều trị PRDC khi vi khuẩn đã xâm nhập vào hệ hô hấp của heo. Một trong những kháng sinh hiệu quả cho điều trị PRDC là Tulissin 100, chứa tulathromycin 10%. Tulathromycin là kháng sinh macrolide có tác động lâu dài, giúp kiểm soát vi khuẩn gây bệnh trong PRDC một cách hiệu quả và giảm thiểu nguy cơ tái nhiễm.

• Tác động lâu dài: Tulathromycin trong Tulissin 100 duy trì nồng độ kháng khuẩn cao trong cơ thể, giúp hạn chế số lần điều trị.

• phổ kháng khuẩn rộng: Tulathromycin tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn phổ biến gây PRDC, như Mycoplasma hyopneumoniae, Haemophilus parasuis, Actinobacillus pleuropneumoniae, Bordetella bronchiseptica và Pasteurella multocida.

Lưu ý khi sử dụng kháng sinh

Việc sử dụng kháng sinh cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ thú y để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Đồng thời, việc sử dụng kháng sinh đúng cách sẽ giảm nguy cơ kháng thuốc trong tương lai.

Hội chứng hô hấp phức hợp trên heo (PRDC) là một vấn đề phức tạp và nghiêm trọng trong chăn nuôi heo, đòi hỏi các biện pháp phòng ngừa và điều trị đồng bộ. Bằng cách kết hợp quản lý môi trường, dinh dưỡng hợp lý và tiêm phòng cùng với các biện pháp điều trị bằng kháng sinh như Tulissin 100, các nhà chăn nuôi có thể kiểm soát hiệu quả PRDC, giảm thiểu tổn thất kinh tế và nâng cao sức khỏe đàn heo.